I-BIIP

System informacji przestrzennej, czy infrastruktura informacji przestrzennej to hasła nierozerwalnie wiążące się z Miastem Bytom, które jako jedno z pierwszych w kraju korzystało z dobrodziejstw technologii GIS w latach 90-tych, zapewniając podówczas trudny technicznie i prawnie, dostęp do kluczowych warstw geodezyjnych takich jak: ewidencja gruntów i budynków czy mapa zasadnicza.

Te wiele lat bogatych doświadczeń z wdrażania GIS, Bytom pożytkuje realizując projekt pn. „Budowa węzła Infrastruktury Informacji Przestrzennej dla Bytomia”, który jest podobny do tych minionych z prawie dwudziestoletniej historii – bowiem tak jak i wcześniejsze projekty, wyprzedza on podejściem oraz innowacyjnością podobne tego rodzaju przedsięwzięcia w kraju.

W Urzędzie Miejskim w Bytomiu, który jest głównym konsumentem informacji przestrzennej nie mówi się już od wielu lat o potrzebie dostępu do danych ewidencyjnych, geodezyjnych czy też przeglądzie „miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego”, lecz dostrzega się specyficzne potrzeby - dostępu do informacji zarządczej, łączącej cechy - czyli technicznie atrybuty wielu rejestrów publicznych przestrzennych i opisowych.

Właśnie taka rozumiana informacja zarządcza jest tym co wyróżnia ten projekt, w którym centralne miejsce – w tym i nazwę – zajmuje system Centralnego Repozytorium Danych (CRD) gromadzące tego rodzaju informacje zarządcze.

CRD oparte jest na technologii GIS i technologii relacyjnej bazy danych Oracle 12g. Nadbudowę tego produktu stanowią usługi szyny danych oraz usługi komunikacji i wymiany danych (ang. web services) zapewniające integrację danych z wielu pierwotnych źródłowych baz danych.

Dane w CRD aktualizowane są na bieżąco, po wystąpieniu określonych zdarzeń inicjujących proces zapisu na podstawie tzw. wyzwalaczy, ale również, tak jak w każdej innej hurtowni danych, CRD aktualizowane jest w oparciu o mechanizmy zasilania działające w trybie offline – tworzące złożone wielowymiarowe wektory danych.

Utworzone w ten sposób struktury danych poddawane są eksploracji w oparciu o dedykowane oprogramowanie aplikacyjne dostarczające proste jak i złożone funkcje analityczne oraz raporty.

Dzięki zastosowaniu zapisu danych w formacie SDO_Geometry dostęp do CRD możliwy jest również z poziomu standardowych produktów narzędziowych klasy desktop GIS, dostarczających szeroki pakiet funkcji analitycznych.

Głównym użytkownikiem informacji zarządczej dostępnej z CRD jest kadra zarządzająca oraz pracownicy jednostek organizacyjnych Gminy Bytom, w tym w szczególności Urzędu Miejskiego w Bytomiu, dla których w ramach projektu zapewnia się informatyczne, dziedzinowe wsparcie w prowadzeniu postępowań administracyjnych dla kolejnych obszarów tematycznych takich jak: wydawanie decyzji o wycince drzew i krzewów, prowadzenie odzyskiwania, unieszkodliwiania, zbierania lub transportu odpadów, itp.

Jednak, nie jest to wyłączny konsument rezultatów tego projektu w zakresie danych, bowiem znaczącym odbiorcą - beneficjentem nowych jakościowo usług i technologii jest – mieszkaniec Bytomia, przedsiębiorca, jak również każda inna osoba fizyczna lub prawa posiadająca jakiekolwiek interes prawny lub faktyczny wobec Miasta.

Na rzecz tej grupy Interesariuszy projektu opracowano i uruchomiono nowe usługi o wyższym poziomie dojrzałości (4 i 5 kategorii) zapewniające możliwość rozliczenia zakupu danych z infrastruktury technicznej węzła Bytomskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej (BIIP).

Wartym podkreślenia w rozwiązaniach BIIP jest zapewnienie wsparcia i dostęp do danych urzędowych z urządzeń mobilnych, czy też efektywna obsługa danych 3D pozyskanych ze skaningu laserowego, umożliwiająca trójwymiarowe wizualizacje i analizy danych.

Podstawę BIIP stanowią produkty i rozwiązania autorskie dostarczone przez głównego wykonawcę tego projektu, tj. firmę ISPiK spółka z o.o. Gliwic, z których to zasadniczy trzon stanowią:

1. IUIP - Infrastruktura Usług Informacji Przestrzennej - platforma integracji i publikacji aplikacji oraz funkcji systemu, odpowiedzialna za funkcje administracyjne, zarządzanie uprawnieniami, itp. Rozwiązanie to integruje poszczególne komponenty w jednym spójnym środowisku oraz zapewnia intuicyjne i elastyczne zarządzanie systemem CRD.

2. GPT - Geoportal Toolkit - kompleksowa aplikacja klasy WebGIS udostępniająca bezpośrednio w przeglądarce internetowej dane przestrzenne wraz z szerokim zakresem różnorodnych funkcji. GPT pełni rolę głównego środowiska pracy dla użytkowników operujących na zasobach mapowych zgromadzonych w CRD. Poza tym, pozwala na elastyczne budowanie i kreowanie geoportali wewnętrznych i aplikacji GIS w zależności od potrzeb docelowych użytkowników.

3. ISDP - Internetowy Serwer Danych Przestrzennych - wraz z dedykowaną geobazą – to główny komponent CRD odpowiedzialny za obsługę danych przestrzennych i usług danych przestrzennych. ISDP to system informatyczny, stanowiący połączenie serwera mapowego z hurtownią danych przestrzennych i funkcjami analitycznymi WebGIS, umożliwiający gromadzenie, analizę, wizualizację i udostępnianie informacji przestrzennej w środowisku przeglądarki WWW. ISDP potrafi łączyć dane pochodzące z różnych systemów źródłowych, dedykowanych do prowadzenia ewidencji gruntów i budynków, mapy zasadniczej, ortofotomapy, planów zagospodarowania przestrzennego itp., a rezultaty prezentować w postaci interaktywnych map oraz zestawień generowanych on-line na żądania użytkowników. Jego rolą jest powiązanie danych pochodzących z wielu baz, celem zaspokojenia potrzeby, jaką jest konieczność szybkiego i bezpiecznego / kontrolowanego wglądu do informacji, gromadzonych w ramach urzędów. Jednocześnie ISDP to węzeł IIP serwujący szeroki zakres usług danych przestrzennych, w tym WMS, WMTS, WFS, itp.

4. SOWA - System Obsługi Wniosków Administracyjnych - kompleksowy system realizujący funkcje wsparcia prowadzenia postępowań administracyjnych oraz dedykowanych rejestrów i ewidencji. Pozwala na pełną obsługę sprawy - od wpłynięcia wniosku do wydania decyzji. Na każdym etapie postępowania pozwala na integrację prowadzonych spraw z wybranymi rejestracji przestrzennymi, w tym ewidencji gruntów i budynków, czy też ewidencji miejscowości ulic i adresów (EMUiA) oraz integrację z zewnętrznymi systemami np. obiegu dokumentów. Każde pismo lub sprawa mogą być automatycznie wizualizowane i analizowane na mapie udostępnianej w części mapowej systemu. Niezależnie aplikacja pozwala na dedykowane prowadzenie rejestrów łącznie z ich wizualizacją na mapie oraz może stanowić dedykowany obieg dokumentów. Elastyczność rozwiązania pozwala na modelowanie pracy dowolnego wydziału lub jednostki działającej w ramach urzędu.

5. Aplikacje i moduły dedykowane - zbiór narzędzi i funkcji bazujących na wyżej wymienionych kluczowych komponentach rozwiązania, realizujące specjalistyczne zadania w zakresie dostępu i analizy dedykowanych baz danych i informacji, w tym danych 3D, danych podatkowych, danych w zakresie nieruchomości czy ochrony środowiska, w tym zapewniających pracę mobilną w terenie.

Realizacja projektu zbiegła się w czasie i wpisała się w cele Międzynarodowego Roku Mapy http://www.rokmapy.pl/, w którym to cele szczegółowe ukierunkowane były na powszechność i dostępność funkcji i zasobów danych przestrzennych tak, aby „… uczynić mapę bardziej widoczną dla obywateli …” oraz, aby „… pokazać jak mapy mogą być używane w społeczeństwie …”.